Najnowsze badania sugerują, że ćwiczenia fizyczne w zimnym środowisku utrudniają odnotowanie spadku temperatury ciała. Warto mieć to na uwadze podczas jazdy na rowerze i podczas uprawiania innych sportów w chłodniejszym klimacie, takich jak bieganie, piesze wędrówki, narciarstwo, a nawet pływanie.
Jak kontrolowana jest temperatura ciała?
Ciało ma dwa główne sposoby na utrzymanie temperatury. Wykorzystuje procesy autonomiczne, takie jak dreszcze, pocenie się, rozszerzenie lub zwężenie naczyń krwionośnych, oraz korzysta ze świadomych zachowań, czyli szuka schronienia, gdy jest za zimno, lub ulgi, gdy jest za gorąco.
„Zarówno behawioralna, jak i autonomiczna termoregulacja zależy od sygnałów czuciowych zlokalizowanych centralnie i peryferyjnie w ciele” – zauważa jeden z autorów badania, profesor Takeshi Nishiyasu.
Jak to się zmienia wraz z ćwiczeniami
Podczas ćwiczeń ciało przez ruch mięśni wytwarza dodatkowe ciepło, które częściowo jest oddawane na zewnątrz poprzez pocenie się. Ponadto w trakcie aktywności fizycznej zmniejszona jest zdolność odczuwania temperatury na skórze. Jest to prawdopodobnie spowodowane uwalnianiem się opioidów w mózgu w odpowiedzi na ćwiczenia. Zmiany te nie wpływają zazwyczaj na odczuwanie temperatury głębokiej ciała.
Jednak w zimnym otoczeniu dodatkowe ciepło wytwarzane przez mięśnie traci się znacznie szybciej. Poprzednie badania wykazały, że dreszcze pojawiają się przy niższej temperaturze podczas ćwiczeń niż w stanie spoczynku.
„To sugeruje nam wpływ na informacje dotyczące temperatury przekazywane do podwzgórza. Pozostaje jednak pytanie, czy ćwiczenia wpływają na odczuwanie temperatury na skórze, czy wewnętrznej temperatury ciała w zimnym środowisku” – powiedział główny autor badania, Tomomi Fujimoto.
Co wpływa na odczuwanie wewnętrznej temperatury ciała
Zespół naukowców postanowił odpowiedzieć na to pytanie w swoim najnowszym badaniu. Zrekrutowano 11 młodych dorosłych do wykonywania ćwiczeń o niskiej intensywności podczas częściowego zanurzenia w zbiorniku z zimną wodą. Naukowcy monitorowali temperaturę skóry, wewnętrzną temperaturę ciała, odczucia na skórze, odczuwanie zimna, a także tętno, ciśnienie krwi i pobór tlenu.
Wyniki pokazały, że w takim scenariuszu nie miało to wpływu na odczuwanie temperatury na skórze, ponieważ ćwiczenia były mało intensywne. Odkryto jednak, że ćwiczenia wpływają na odczuwanie wewnętrznej temperatury ciała. Naukowcy doszli do wniosku, że subiektywne odczucia termiczne uczestników (gdy ich temperatura wewnętrzna spadła o 1°C) zostały osłabione przez ćwiczenia o niskiej intensywności podczas zanurzenia w zimnej wodzie.
Oznacza to, że podczas ćwiczeń ludzie nie odczuwają spadku temperatury ciała spowodowanego przez zimno w takim samym stopniu jak podczas odpoczynku.
Bądź bardziej uważny podczas jazdy na rowerze w chłodne dni
Badanie ujawniło ważne informacje dla każdego, kto żyje i ćwiczy w chłodniejszym klimacie, i dla tych, którzy lubią rekreacyjną aktywność w wodzie. Zaobserwowana obniżona percepcja zimna może wpływać zarówno na termoregulację fizjologiczną, jak i behawioralną. Innymi słowy, ćwiczenia na zimnie oznaczają, że o wiele łatwiej można przeoczyć moment, kiedy staje się ono niebezpieczne dla organizmu i zaczyna grozić hipotermią. Miej to na uwadze teraz, w sezonie zimowym. Pamiętaj o odpowiedniej do temperatury odzieży i zabierz na przejażdżkę dodatkową warstwę na wszelki wypadek.