Od wielu lat jem tyle samo, jak więc to możliwe, że bez żadnego powodu zacząłem przybierać na wadze? Czy to nie brew prawom fizyki? A może jestem chory? Nic z tych rzeczy – zdarza się to stosunkowo często i jest łatwe do wyjaśnienia. A dobra wiadomość to taka, że kiedy odkryjesz przyczynę, masz szansę zatrzymać przyrost masy ciała.
Bilans energetyczny to czysta matematyka, więc pamiętaj: jeśli jesz więcej, niż spalasz, to tyjesz. Problem polega na tym, że może to ewoluować, na przykład z powodu zmiany stylu życia lub przyczyn zdrowotnych, które trudno na pierwszy rzut oka zauważyć. Oto kilka typowych powodów tycia oraz propozycje, jak temu zaradzić.
Jesz więcej, choć o tym nie wiesz
To normalne, że ilość spożywanych przez nas codziennie posiłków się waha. Codzienne rzeczy, takie jak zwiększony stres, zmiany nastroju, apetyt i otoczenie, mogą wpływać na to, ile jemy. Pojedyncze większe porcje nie zmieniają wiele, ale z czasem się zsumują. Jeśli podejrzewasz, że to może być u Ciebie przyczyną przybrania na wadze, spróbuj monitorować dokładniej swoje posiłki przez kilka tygodni oraz to, jak się czułeś danego dnia – to może dać Ci odpowiedź.
Gorzej śpisz?
Sen jest głównym czynnikiem kontroli wagi. Zmiany, jakie w nim zachodzą, wpływają na Twoją wydolność metaboliczną, na to, ile spalasz kalorii, na Twój głód i pragnienie oraz na to, ile w rezultacie zjesz. Śpisz 6 godzin zamiast zwyczajowych 8, budzisz się wiele razy w nocy lub Twój sen jest chaotyczny? Wszystko to może mieć wpływ na przyrost masy ciała. Uregulowanie snu może poprawić sytuację.
Zmienny metabolizm
Przemiana materii zmienia się, zwłaszcza jeśli byłeś na jakiejś diecie lub przybrałeś/straciłeś dużo na wadze. Twój metabolizm dostosowuje się do nowych warunków, co oznacza na przykład to, że możesz utrzymać wagę przy mniejszej ilości kalorii. Nawet jeśli jesz tyle samo jedzenia co kiedyś, twój organizm po prostu spala wolniej/mniej i dlatego przybierasz na wadze.
Menopauza wpływa na hormony
Podczas menopauzy poziom hormonów tarczycy spada, a szczególnie hormony T3 i T4 są kluczowe dla funkcji metabolicznych. Kiedy ich poziom się obniża, zaczynasz spalać mniej energii, a przyrost masy ciała jest bardziej prawdopodobny.
Stan zdrowia
Przyjmowanie leków również wpływa na metabolizm, na przykład może zwiększyć ilość energii absorbowanej z pożywienia. Przewlekły ból sprawia, że mniej się ruszasz, przez co spada ilość produkowanej przez Ciebie energii. Osoby z niedoczynnością tarczycy, nawet w wersji łagodnej i umiarkowanej, doświadczają spowolnienia metabolicznego, spalając nawet do 360 kcal dziennie mniej. Widzisz więc, że stan Twojego zdrowia istotnie wpływa na wagę.
Choć wydaje Ci się, że Twoje życie wcale się nie zmieniło i jesz tę samą ilość pokarmów co kiedyś, to okazuje się, że wewnętrzne funkcjonowanie Twojego organizmu oraz metabolizm mogły ulec przeobrażeniu. Chociaż jest to nieprzyjemne, jeśli przybierasz na wadze bez wyraźnego powodu, najlepszym rozwiązaniem może być dostosowanie spożywanych posiłków do nowych warunków i po prostu jedzenie mniej.