Zoals gezegd was de start van Jiří’s carrière als sporter niet ideaal. Jiří verloor zijn rechteronderbeen toen hij 11 jaar was en hij aangereden werd door een vrachtwagen toen hij de straat overstak. Het ongeluk was voor hem de wake-upcall om zijn dromen na te jagen. Tegen de tijd dat hij 20 jaar was, had hij wielrennen als hobby opgepakt. Slechts vijf jaar later was hij een van ’s werelds beste paralympische wielrenners. Toen kwamen de grote successen. Diverse kampioenschappen en gouden medailles op de Paralympische Spelen van 2000 in Sydney, 2004 in Athene, 2008 in Peking en 2012 in Londen – 11 in totaal. De overwinning in Sydney bracht hem onder aandacht van sponsoren, waardoor hij zijn baan als prothesetechnicus kon opzeggen en een professionele wielercarrière kon beginnen. Op het hoogtepunt van zijn carrière wedijverde hij met valide sporters en legde hij jaarlijks gemiddeld 27.000 tot 30.000 kilometer per fiets af. Onlangs nog werd hij uitgeroepen tot een van de grootste sporters van de 21e eeuw – en terecht. In oktober 2017 kondigde Jiří zijn afscheid van de professionele wielersport aan. Toch zit hij nog regelmatig op de fiets. Verder is hij actief als wielercoach en wielerambassadeur. Hij is ook de voormalige aanvoerder van het Tsjechische paralympische team.
https://www.instagram.com/p/CCG2failwr-/
Toen we na wat technische opstartproblemen verbinding kregen met Jiří, zagen we zijn bekende vrolijke gezicht. Hij zat midden in een drukke verhuizing, dus Laura merkte al lachend op dat dit misschien niet zo’n goed moment was om een interview te houden. Maar Jiří antwoordde op zijn kenmerkende ongedwongen manier: “Dat is het leven. Bedankt voor de pauze.”
Na over de coronasituatie in zijn thuisland Tsjechië te hebben verteld, gaf Jiří aan dat hij blij was dat hij weer met vrienden buiten kon fietsen, maar dat de laatste paar maanden een uitdaging waren voor iedereen. “Het was moeilijk voor iedereen, niet alleen voor de sporters. Vooral ook voor de ouderen. Ik heb zoveel mogelijk proberen te helpen. Zo ben ik regelmatig met de fiets boodschappen gaan doen voor de mensen bij mij in de buurt.”
Alvorens de rijke carrière van Jiří aan te roeren, wilde Laura weten waarmee hij zich sinds zijn officiële afscheid in 2017 bezighoudt. “Ik ben gestopt met professioneel wielrennen, ik ben gestopt met wedstrijden, maar ik ben nooit gestopt met fietsen. […] Ik probeer elke dag op de fiets te zitten, ik help organisatoren bij het organiseren van wedstrijden, ik bezoek graag wedstrijden, soms promoot ik ze, ik ben vaak de man met de microfoon bij de wedstrijden en ik probeer jonge renners te motiveren.” Jiří bekende dat hij zichzelf als een sociale renner beschouwt en dat hij er echt van geniet om met vrienden te fietsen. Hij is klaar met trainen en wedstrijden (misschien wel nog voor de lol). Hij fietst alleen nog voor zijn plezier. “Ik ben ambassadeur van We Love Cycling. Hierdoor heb ik nog steeds contact met mensen uit de fietswereld en de fietsindustrie. Ik vind het geweldig om over fietsen te praten, over hoe positief fietsen is voor je gezondheid en je hersenen.”
Natuurlijk is het leven van Jiří zo uniek dat dit altijd ter sprake komt tijdens interviews. “Als kind wilde ik altijd profvoetballer worden. […] Ik speelde voor het beste team in Praag, maar om eerlijk te zijn was mijn wens om voetballer te worden groter dan mijn talent. Toen ik 11 jaar was, had ik pech toen ik een straat overstak. Ik werd aangereden door een grote vrachtwagen. Ik werd wakker in het ziekenhuis met nog maar één been. Dat was een moeilijk moment. Ik wilde altijd voetballer worden, maar nu kon dat niet meer.”
Hoe moest het nu verder? Jiří vertelt dat hij zo snel mogelijk weer zijn geliefde activiteiten wilde oppakken, maar dan met behulp van een prothese. Op het moment dat hij weer kon rennen, begon hij met volleybal, basketbal en andere sporten. En met elke sport die hij weer kon beoefenen, groeide zijn zelfvertrouwen en motivatie. “Sport hielp me om mijn weg terug te vinden naar het normale leven.” Hij is blij dat hij met zijn ‘geef nooit op’-houding een voorbeeld is voor mensen met een beperking die moeite hebben om actief te blijven. Hij houdt motiverende speeches voor mensen die weer willen gaan sporten.
En wie heeft er uiteindelijk voor gezorgd dat Jiří begon met paralympisch wielrennen? Dat was een van zijn patiënten toen Jiří nog protheses maakte. Nauwelijks te geloven – de eerste Tsjechische paralympische wielrenner door louter toeval! Ze raakten aan de praat en de rest is geschiedenis, letterlijk, want Jiří werd de beste paralympische wielrenner ter wereld en een bekende paralympiër.
Hierboven kan je de #Ride2Unite-livestream met Jiří Ježek in zijn geheel terugkijken.
Wil je andere streams bekijken, gaan dan naar de Instagram-pagina van We Love Cycling.
