Interview met een voormalige dief: hoe werkt fietsendiefstal eigenlijk?

Door Richard Cantle

Fietsendiefstal kan een controversieel onderwerp zijn. Door te begrijpen hoe dieven denken en hoe ze hun ‘werk’ doen, kun je jezelf wellicht een hoop verdriet besparen. Richard Cantle, oprichter van Stolen Ride in Londen (stolenride.co.uk), ging nog een stap verder en interviewde een voormalige fietsendief die zijn eigen tips onthulde om te voorkomen dat je fiets wordt gestolen.

Tubular lock pick

Dus, jij bent een ex-fietsendief uit Londen? Wanneer en waarom begon je met het stelen van fietsen?

Ik begon met het stelen van loopfietsen toen ik 16 was. Geld was de motivatie, met het stelen van fietsen kon ik snel en makkelijk geld verdienen. We stalen met zijn tweeën fietsen en snelle motorfietsen.

Had je het gemunt op een bepaald type fietsen of specifieke locaties in Londen? Wat was je denkwijze?

Mijn hoofddoelen waren dure fietsen, zoals Carrera-racefietsen, merkloze fixies, Boardman-racefietsen en Ridgeback-fietsen. Dat waren de populaire fietsen die je snel kon verkopen, ons ‘goud’ noemden we dat (in verband met hun snelle terugverdientijd).

De beste locaties om fietsen te stelen noemden we de ringen van Londen, of hotspots, waar het niet zo nauw werd genomen met de beveiliging van fietsen. Hoe dichter bij het centrum, hoe lastiger de sloten en hoe meer mensen op hun hoede waren. En ook buiten Londen waren de sloten beter en de locaties schaarser, dus dat was de tijd en moeite niet waard. Borough of Islington, Hackney, West End en de ‘central mile’ waren onze jachtgebieden. Hoe meer bewakingscamera’s en mensen, des te beter. Mensen zijn net schapen, ze voelen zich veilig en letten minder goed op wanneer ze bij elkaar zijn.

In het begin ging het met vallen en opstaan. De fiets pakken en er gewoon vandoor gaan. Maar naarmate de tijd verstreek en we er achter kwamen dat we geld konden verdienen, gingen we meer doordacht te werk. Als we een fiets bijvoorbeeld niet voor meer dan £ 200 konden verkopen, dan stalen we hem niet.

Hoe stal je de fietsen? Wat voor gereedschap en technieken gebruikte je?

In het begin gebruikten we normale kniptangen en de reguliere betonscharen die je gewoon in de doe-het-zelfwinkel kunt kopen. Na verloop van tijd gingen we beter gereedschap gebruiken, zoals een speciale betonschaar die een vriend tijdens zijn vakantie in Amerika voor ons had gekocht. Dat was een 42 inch, geharde en opvouwbare betonschaar die je makkelijk in een rugtas kon meenemen en die dwars door elk beugelslot en elke ketting knipte.

Laat je niet voor de gek houden door Kryptonite-sloten, ze zijn niet zo sterk als ze lijken. Ook beugelsloten met een cilinderslot moet je nooit gebruiken, die zijn makkelijk open te maken met een klein stuk gereedschap. Het is klein en onopvallend, maakt geen lawaai en het ziet eruit alsof je de fiets gewoon van het slot haalt. De betonschaar gebruikten we vooral voor snelle motorfietsen, twee man op een fiets. De passagier had de betonschaar bij zich. Als we een fiets hadden gevonden, dan sprong de passagier van de fiets en knipte binnen enkele seconden de ketting door. Met het ‘schaartje’ weer terug in de tas reed de bestuurder weg met de tas en de passagier nam de andere fiets mee. Dit deden we soms wel vijf keer per nacht, elk weekend.

Hoe en aan wie verkocht je de gestolen fietsen?

In het begin vooral via de advertentiewebsite Gumtree. Maar hoe langer je verkoopt, des te meer mensen en contacten je leren kennen. Op het hoogtepunt hadden we contactpersonen door heel Londen: noord, zuid, oost en west, Southend-on-Sea, Colchester, Hull, Leicester. Naarmate een fiets meer verderop was verkocht, dan verkochten we meer in pakketten. Een contactpersoon in Southend betaalde naar verhouding minder voor tien fietsen tegelijk en kwam dan eens per maand een lading ophalen met een bestelbus. We verkochten de fietsen nooit voor de onderdelen; dat is de moeite niet waard, het kost teveel tijd en energie.

Hoe snel kon je een fiets verkopen en hoeveel verdiende je gemiddeld per fiets?

Toen we op onze top waren, konden we een fiets binnen een paar minuten verkopen aan een van onze vele vaste contactpersonen. Het duurde maximaal een dag. We bewaarden de fietsen nooit thuis, we zetten ze altijd ergens op slot op straat neer. Gewoon zomaar ergens, zelfs op slot naast het politiebureau. Als de politie ooit bij ons zou binnenvallen, dan zouden ze geen spullen bij ons vinden.

Was je fulltime bezig met het stelen en verkopen van fietsen? Hoeveel fietsen stal je per maand?

Nee, ik werkte fulltime als heftruckchauffeur, maar mijn salaris was amper voldoende om mijn rekeningen en huur te betalen. Je kunt gewoon niet rondkomen van het huidige minimumsalaris.

De prijs voor een gestolen fiets is ongeveer de helft van de verkoopwaarde van de fiets in de winkel. Een fiets van duizend pond verkocht ik bijvoorbeeld voor 500 aan iemand op Gumtree, of voor 400 aan een vaste contactpersoon. We werkten donderdag, vrijdag en zaterdag zodra het donker was. Op dat tijdstip heeft de politie het extra druk met dronkaards. Gemiddeld wisten we elk weekend tien fietsen te stelen.

How quickly could you sell a bike on and how much would you get on average for each bike? A bike could be sold in a matter of minutes at the peak of it, to one of many known regular contacts. Longest was around a day. Bikes were never kept at home, they were always locked back up on the street. Somewhere, even outside police stations locked up. If the police ever raided your house then no goods would ever be found.

Stal je ook wel eens speciaal op verzoek? Hield je bijvoorbeeld bepaalde fietsers of fietsen in de gaten voorafgaand aan de diefstal?

Nee, dat zou teveel tijd in beslag nemen. We gingen er echt gewoon op uit op de motorfiets en pikten dan van een willekeurige plek fietsen. Bij ingangen van metrostations, fietsenstallingen, metalen hekken, parkeergarages, fietsenrekken, enzovoort.

Vanaf het moment dat je bij de fiets stopt tot het moment dat het slot is doorgeknipt en de schaar weer in de tas achterop de motorfiets zit, duurde het slechts tien seconden. Niemand had dus door wat er echt gebeurde, waarschijnlijk zou je erover na moeten denken of je het wel goed had gezien.

Niemand heeft ons ooit aangesproken of gevraagd wat we aan het doen waren.

Heb je ooit wel eens besloten een fiets niet te stelen? Had dat dan te maken met de locatie of de beveiliging?

We lieten ons niet afschrikken door bewakingscamera’s. We droegen een helm zodat we niet konden worden herkend (of dat dachten we toen tenminste). De locatie maakte niet uit, we waren jong en roekeloos en trokken ons niets aan van beveiliging of mensen. Als het niet lukte, dan stapten we gewoon weer op de motorfiets en gingen er vandoor.

Heb je ooit wel eens aan de eigenaar van de fiets gedacht? Voelde je je schuldig?

Ja, voortdurend. Ik was geen kille, harteloze kerel. Ik moest vaak aan het slachtoffer denken, maar het was in deze wereld voor mij op dat moment eten of gegeten worden. Ik had wel medelijden met het slachtoffer, maar geld laat je dingen doen die niet goed voor je zijn. Hoe kun je leven in een wereld en kinderen proberen te leren hoe ze alles goed moeten doen terwijl ze zijn omringd door rijke criminelen die zich nergens iets van aan trekken, en arme normale mensen die werken en zich aan de regels houden nauwelijks een cent te makken hebben omdat de kosten voor levensonderhoud zo hoog zijn? De kosten voor levensonderhoud blijven maar stijgen, maar de salarissen gaan omlaag. Niemand heeft daar een oplossing voor.

Were you ever put off stealing certain bikes? Was it due to location or security measures? CCTV was not a put off. We had helmets on so we couldn’t be identified (well, we thought so at least). Location didn’t matter, we were young and reckless, and we didn’t care about security or people. If it went wrong, just get back on bike and go.

Waarom heb je besloten te stoppen met het stelen van fietsen? Ben je door een specifiek iets gestopt?

Ik werd hebberig en ben gepakt. Uiteindelijk stijgt het geld je naar de kop. Nadat het een keer fout ging, werden we achternagezeten door de politie en een helikopter. We stonden bij het stoplicht en toen stopten er plotseling meerdere politieauto’s. We lieten de motorfiets achter en probeerden te ontkomen, maar de helikopter had ons al in het vizier.

We kregen allebei 18 maanden als jonge delinquenten toen we 20 jaar oud waren. Ik bracht mijn 21steverjaardag, kerst en nieuwjaar door in de gevangenis. En ik ga daar niet over liegen, ik vond het echt hartverscheurend om in die tijd van het jaar niet thuis samen te kunnen zijn met mijn familie en de kinderen.

Ik heb geleerd dat mijn familie belangrijker is dan het dragen van merkkleding of dure schoenen of veel geld hebben. Het drong allemaal tot me door zodra de rechter het vonnis uitsprak en ik mijn moeder en mijn vrouw, waarmee ik al drie jaar was getrouwd, in de rechtszaal zag instorten. Mijn moeder was een sterke vrouw en dat was de eerste keer dat ik haar uit pure liefde zag huilen. Ze was niet kwaad, ze begreep hoe moeilijk ik het had.

Ik heb ze teleurgesteld en ik wist dat mijn moeder huilde omdat ze het gevoel had dat ze mij niet goed had opgevoed. Mijn vader heeft nooit een voet in de rechtbank gezet en dat was omdat hij zich ook schaamde.

Dat is het ergste gevoel dat je kunt hebben, dat ik de man naar wie ik opkijk zo teleur heb gesteld. Ik schaamde rot.

Hoe zou je ervoor zorgen dat je eigen fiets niet wordt gestolen? Wat zijn je beste tips?

Gebruik nooit een ketting, die zijn te makkelijk door te knippen. Gebruik een klein beugelslot om het voor- en achterwiel. Als je het slot heen en weer kan bewegen, dan kan de dief er zijn betonschaar omheen zetten. Als je het slot in de juiste hoek bevestigt, dan kan dat niet. Vaste beugelsloten zijn moeilijk door te knippen omdat je de betonschaar precies in de juiste hoek moet manoeuvreren om voldoende kracht te kunnen uitoefenen.

Wat kunnen de politie en de overheid volgens jou doen om fietsers te helpen hun fietsen te beschermen? Wie zou hierbij moeten helpen?

De politie kan tegenwoordig volgens mij niet veel doen, tenzij ze je op heterdaad betrappen terwijl je een ketting doorknipt. Ze moeten te vaak rekening houden met mensenrechten.

De serienummers van fietsen kun je gemakkelijk wegschuren, plamuren en oververven. Serienummers moeten op de een of andere manier beter worden beveiligd en er moet een soort fietsenregistratie komen, net zoiets als bij auto’s zou ik zeggen. De enige oplossing die ik kan bedenken is je fiets helemaal te laten spuiten met een speciaal middel dat onzichtbaar is en dat min of meer fungeert als het DNA-profiel van je fiets. Iets wat bijvoorbeeld alleen zichtbaar is met UV-verlichting.

Trackers waren ook een probleem, daarom bewaarden we de fietsen gewoon op de straat. Als ze dan werden gevonden, kon de politie ze gewoon pakken en teruggeven aan de eigenaar. Een beveiligde fietsenstalling kan ook de slechtste plek zijn om je fiets neer te zetten. Het is daar soms zo rustig dat je er heel wat tijd kunt doorbrengen zonder dat het argwaan oproept.

How would you prevent your own bike becoming stolen? What are your top tips? Never use a chain, they’re too easy to snip. Use a small D-lock on front and back wheels. If your lock can be moved about that means the thief’s bolt cutters can get around them, at the right angle they won’t. Stiff D-locks are hard to snip because you need the right angle on the cutters to get the force to close them.

Is er nog iets anders dat je met ons wilt delen?

Tja, ik wil gewoon proberen iets terug te doen. Ik heb in het verleden zoveel verkeerd gedaan, dit is het minste wat ik kan doen. Het spijt me voor de mensen wiens fietsen we hebben gestolen. Maar we hadden het toen heel zwaar en tenzij je er zelf mee te maken hebt gehad, denk ik niet dat je kan begrijpen waarom we het hebben gedaan. Ik heb er in elk geval heel veel spijt van.